Hoe je cultuurverschillen kunt overbruggen

500 Syriërs staan te springen om Nederlanders te ontmoeten en te helpen. Ze willen graag iets terug doen. Bijvoorbeeld door nieuwe vluchtelingen te helpen sneller te integreren. En met Nederlanders te kijken naar nieuwe mogelijkheden.

Deze 500 vrijwilligers staan ingeschreven bij stichting SYVNL: Syrische Vrijwilligers Nederland. De stichting werd ca. 8 maanden geleden opgericht door de Syriër Mohammed Badran. Hij spreekt de Nederlandse taal inmiddels dusdanig goed, dat hij nu een brug kan slaan tussen de twee culturen. Naast hem zitten 3 Nederlanders in het bestuur en telt de stichting 10 medewerkers.

Binnen één week een verblijfsvergunning

Eén van die medewerkers is Tim Al Naimi, een 21-jarige Syriër. Net als Mohammed kwam hij 2 jaren geleden naar Nederland, na 1 jaar in Libanon te zijn ondergebracht. Niet illegaal en in gammele bootjes, maar legaal, met een paspoort en het vliegtuig. Samen met zijn ouders, broer en zus. Binnen een week hadden ze een verblijfsvergunning, met een geldigheidsduur voor 5 jaren.

Een studie kiezen met mogelijkheden

We hebben afgesproken bij café de Jaren in Amsterdam. Tim komt stralend aangelopen. “Hoe gaat het?” vraagt hij als eerste. Dan laat hij weten dat het met hem ook goed gaat, nu hij weet dat hij straks naar de Technische Universiteit in Delft mag.

Tim wil civiele techniek studeren. Want volgens zijn broer maakt hij dan meer kans op een baan. Hiervoor moest hij de afgelopen 2 jaren wel eerst zijn wiskunde, natuurkunde en Nederlandse taal bijspijkeren. Hij plaatste daarom een oproep op Facebook. Of er ook Nederlanders waren die hem bijles wilden geven? Hij wilde er zelfs wel voor betalen. Het is hem gelukt. Door bijscholing op de Vrije Universiteit in Amsterdam en de bijlessen, mag hij na de zomer beginnen. Hij kan niet wachten.

Stichting SYVNL

Al gauw hebben we het over de stichting. “Een geweldig initiatief” zeg ik “maar heb je daar wel tijd voor, gezien je studie?” vraag ik. “Ik maak hier graag tijd voor” zegt Tim. Zijn bijbaantje in de horeca heeft hij er wel voor op moeten geven. “Ik wil graag iets nuttigs terug doen, nu ik de Nederlandse taal spreek en alle stappen heb doorlopen die je tegenkomt in (bureaucratisch) Nederland.”

Stichting SYVNL organiseert o.a. workshops waarin nieuwkomers kennis kunnen maken met de Nederlandse cultuur. Zo kunnen zij gesprekken aangaan met Nederlanders en over die verschillen praten. Andersom willen ze graag dat Nederlanders zien dat de verschillen minder groot zijn dan de media doet vermoeden. “De verschillende culturen kunnen juist van elkaar leren en samen een aan een nieuwe toekomst bouwen” zegt Tim stellig.

Syriërs kunnen bij stichting SYVNL tevens terecht wanneer ze plannen hebben voor een eigen onderneming. De stichting helpt bij het opstellen van het businessplan, de ‘crowdfunding’ en de eerste opstart. Succesvolle plannen kunnen uitmonden in een nuttige bijdrage aan de Nederlandse economie.

Wat Nederlanders van Syriërs kunnen leren

Op mijn vraag wat Nederlanders van Syriërs kunnen leren antwoord Tim direct: “flexibiliteit”. “Bij Nederlanders moet alles volgens afspraak. Je kunt niet zomaar spontaan iets afspreken of spontaan iets gaan doen. Alles gaat via de agenda”. Tegelijkertijd beseft hij dat dit wellicht met alle regels en bureaucratie in Nederland te maken heeft. “Nederlanders zijn veel tijd kwijt aan administratie, omdat alles hier wordt gecontroleerd. Belastingaangiftes, verzekeringspapieren en ga zo maar door. Dat vraagt veel tijd en zorgen, waardoor je minder tijd overhoudt om dingen zomaar even spontaan te doen.” “In Syrië hadden we dat allemaal niet. Wie geld heeft, regelt de dingen met geld. Alles was daar te koop”. “Corrupt bedoel je” reageer ik. Tim lacht. “Oh! En zeuren!” bedenkt hij dan. “Veel Nederlanders hier mogen wel wat meer beseffen hoe goed ze het hier hebben. Qua veiligheid, orde, kansen en mogelijkheden. De mensen hebben het hier heel goed.”

Wat Syriërs van Nederlanders kunnen leren

“En wat kunnen de Syriërs van de Nederlanders leren?” Tim wordt stil. Hij lacht ongemakkelijk en kijkt weg. Dan vraagt Tim waarom veel Nederlanders moeite hebben met het opvangen van Syrische vluchtelingen. Ik antwoord dat veel Nederlanders bang zijn voor de grote cultuurverschillen. Ze zijn bang dat Nederland langzamerhand meer gaat Islamiseren, wanneer ze steeds meer moslims in dit land toelaten. Bovendien zit Nederland nog steeds in een crisis en is er een woningtekort voor de mensen met een lager inkomen. “Jullie kregen binnen 4 maanden al een sociale huurwoning, terwijl Nederlanders al meer dan 4 jaar op de wachtlijst staan voor een soortgelijke woning. “En de Nederlanders betalen belasting, zodat jullie hier veilig kunnen wonen”. “En hoe vinden al die nieuwe ‘Nederlanders’ hier straks een baan?”. Tim knikt begripvol. Ook hij maakt zich daar wel zorgen over. Maar niet over de Islamisering van Nederland. “De meeste Nederlanders die dat zeggen hebben nog nooit een Syriër gesproken. Die halen al hun informatie uit het nieuws.” “Ook daarom willen we graag met Nederlanders persoonlijk kennismaken. Zodat we ook onze eigen verhalen kunnen vertellen.” “Ik ben thuis zowel met het christendom als de Islam opgevoed. In Aleppo zat ik op een Christelijke school. Mijn ouders zijn beide Islamitisch, maar er lag zowel een bijbel als koran op tafel”. “In Syrië gingen veel verschillende religies goed samen”. Tot de Arabische lente begon. “En wat de crisis in Nederland betreft: wij zijn ons daarvan bewust en willen daarom juist graag ons steentje bijdragen en iets terug doen. We willen jullie juist graag helpen uit die crisis te komen.”

Homoseksualiteit en vrijheid

We praten nog wat informeel na en dan vraagt Tim wat ik de dag verder nog ga doen. Ik vertel hem dat ik aan het einde van de dag twee vrienden gedag wil zeggen. Omdat de vrienden met elkaar getrouwd zijn, vraagt Tim wat ik daarvan vind. “Ik heb daar geen moeite mee” antwoord ik. “Sommige mensen vallen nu eenmaal op mensen van hetzelfde geslacht. Het overkomt ze gewoon. De natuur regelt de afstemming van plussen, nullen en minnen.” “Dat is nooit bewezen” zegt Tim dan. Volgens hem is het een keuze. “Als ik een zoon zou hebben, zou ik niet willen dat hij met een vriend thuiskwam” zegt Tim. “Maar je kunt het je zoon toch niet verbieden, als hij gelukkiger is met een man dan met een vrouw?” vraag ik verbaasd. Tim kijkt bedenkelijk en lijkt bij het woord ‘gelukkig’ al wat te gaan twijfelen. Hij werd gedwongen Syrië te verlaten, terwijl hij zich daar thuis voelde. Hij mist Syrië verschrikkelijk. Hij had het daar goed. Maar helaas, sommige dingen overkomen je. Daar kies je niet voor.

Zie ook: www.syvnl.nl